Wełna kaszmirowa, materiał wart  swojej ceny?

Wełna kaszmirowa, materiał wart swojej ceny?

Kaszmir to tkanina wełniana, która niezaprzeczalnie kojarzy się nam z luksusem i wysokimi cenami. Można by sobie zadać pytanie czy cena jest w tym przypadku proporcjonalna do jakości, czy nie jest ona aby przejawem snobizmu? A jeżeli nie, to jakie cechy sprawiają, że kaszmir jest tak wyjątkowy? Jak się go uzyskuje i do czego stosuje? W tym artykule krótko i wyczerpująco odpowiemy na te pytania.

Skąd pochodzi kaszmir?

Mówiąc najprościej z Kaszmiru – krainy geograficznej położonej na pograniczu Indii i Pakistanu, jednej z najstarszych wciąż istniejących kultur na świecie, której pierwsze zabytki pochodzą sprzed 3000 p.n.e. W pierwszym tysiącleciu naszej ery było to miejsce intensywnego rozwoju Buddyzmu i Hinduizmu. Taki stan rzeczy utrzymał się aż do XIII wieku, w którym religie te ustąpiły miejsca Islamowi. Z tego powodu region ten zamieszkuje wyjątkowa mieszanka etniczna i kulturowa, co z jednej strony zapewnia niepowtarzalny klimat tego miejsca a z drugiej jest przyczyną licznych konfliktów wewnętrznych. Kaszmir słynie z kilku rzeczy, m.in. pięknych zabytków czy niezwykłej herbaty noon chai, którą przyrządza się z solą, mlekiem, pistacjami, migdałami, cynamonem i kardamonem; jednak najbardziej znanym produktem z tego regionu jest wełna kaszmirowa, która ze względu na swoje unikalne właściwości stała się towarem luksusowym na całym świecie.

Region kaszmir - miejsce produkcji kaszmirowej wełny

Położenie regionu Kaszmir , ojczyzny najdroższej wełny świata

Jak się uzyskuje się kaszmir i czemu jest on tak drogi ?

Wełna kaszmirowa pochodzi z miękkiego podbrzusza „cyangra” kozy górskiej. Zwierzęta te wypasane są na wysokości przekraczającej 12000 oraz 1400 stóp na terenie Mongolii, Pakistanu, Indii i Nepalu, co wystawia je na działanie bardzo skrajnych temperatur. Lata przebywania w takich warunkach spowodowały u tych zwierząt wykształcenie szczególnego rodzaju sierści.

Sierść ta składa się z dwóch różniących się od siebie warstw:

  • zewnętrznej, złożonej z długich, szorstkich i sztywnych włosów, co chroni kozy przez zimnym wiatrem,

  • wewnętrznej, przybierającej formę miękkiego puchu, który pozwala zwierzęciu zachować odpowiednio wysoką temperaturę ciała.

Z tego lekkiego i wytrzymałego puchu wytwarza się kaszmir, najcenniejszą tkaninę wełnianą na świecie.

Kozy „cyangra” - źródło wełny do produkcji tkaniny

Puch uzyskuje się tylko raz do roku, najczęściej na wiosnę. W przypadku zwykłych owiec czy wielbłądów wełnę uzyskuje się przez ich strzyżenie, jednak wełnę kaszmirową otrzymuje się poprzez czesanie kóz. Istnieją dwa sposoby otrzymania wełny niezbędnej do produkcji kaszmiru najwyższej jakości. Pierwszym z nich jest czesanie bardzo młodej kozy. Niestety w takim wypadku można uzyskać jedynie około 30 gram puchu, który można później wykorzystać do produkcji materiału.

Kozy kaszmirskie

Kozy kaszmirskie 

W drugim przypadku puch można pozyskać od zwierząt w starszym wieku, jednak wtedy możliwe jest wykorzystanie sierści jedynie z podbrzusza kozy, z której otrzymuje się kaszmir o wyróżniającym się białym odcieniu o grubości do 14 mikrometrów. Sierść pozyskiwana z boków i grzbietu nie jest już tak szlachetna, ma ciemniejszy kolor, a grubość włókna wynosi od 16-18 mikrometrów.

pozyskiwanie wełny kaszmirskiej

Kaszmirową wełnę uzyskuje się nie poprzez strzyżenie, lecz przez wyczesywanie kóz.  

Włókna pozyskane z tych części kozy to również kaszmir, jednak nie tak dobry gatunkowo jak ten uzyskiwany z młodych kóz i podbrzusza starszych osobników. Fakt ten tłumaczy po części dlaczego sweter z kaszmiru możemy kupić zarówno za 500 jak i 2500 złotych. Na bardzo wysoką cenę wełny kaszmirowej ma wpływ fakt, że jedna koza dostarcza rocznie tylko od 50 do 200 gram wełny puchowej, z czego jedynie połowa będzie nadawała się do wykorzystania podczas produkcji. Z kolei aby wytworzyć jeden sweter w całości zrobiony z tego materiału potrzeba przynajmniej 400 gram puchu. Oznacza to, że konieczne jest zebranie wełny z 3-4 kóz. To właśnie ograniczona ilość surowca powoduje, iż cena produktów z kaszmiru jest tak wysoka. W ostatnich latach zapotrzebowanie na kaszmir w stosunku do podaży tego towaru stale rośnie, co jeszcze bardziej podwyższa cenę tego surowca.

Czołowi producenci Kaszmiru

Najlepszymi producentami kaszmiru wbrew pozorom nie są Chiny czy Mongolia, które dostarczają jedynie puchu potrzebnego do produkcji tej wełny. Chiny co prawda zaczynają własną produkcję tego materiału, jednak na chwilę obecną nie dorównuje ona produktom czołowych producentów. Materiał produkowany w Chinach to pod względem jakościowym kaszmir drugiego gatunku. Chiny oraz Mongolia dostarczają materiał do produkcji przędzy, jednak czołowymi producentami kaszmiru pozostają AngliaWłochySzkocja oraz Japonia. Być może w przyszłości Państwo Środka i inne kraje będą prezentowały równie wysoką jakość co powyższe państwa, jednak na dzień dzisiejszy lepiej sprowadzać wełnę kaszmirową od sprawdzonych producentów.

Właściwości wełny kaszmirowej

A dlaczego warto go sprowadzać i płacić za niego tak duże pieniądze ? Kluczem jest struktura włókien, która tworzy coś na kształt pustej wypełnionej powietrzem rurki, co wpływa na unikalne właściwości izolacyjne tej wełny. Ważne jest również to, że ze względu na brak zgrubień włos kozy jest wyjątkowo gładki. Średnica włókna kaszmirowego wynosi od 11-18 mikronów co wpływa znacząco na komfort noszenia.

Średnica włókna wełny kaszirowej na tle innych tkanin wełnianych

Średnica włókna kaszmiru na tle innych tkanin

Dzięki specyficznej budowie włókien i szczególnym warunkom hodowli kóz kaszmir charakteryzują:

  • niezwykła lekkość i miękkość, puch kaszmirowy jest delikatny i sześciokrotnie cieńszy od ludzkiego włosa,

  • właściwości antyalergiczne, co pozwala na utrzymanie z dala roztoczy, kurzu i pasożytów,

  • sprężystość i elastyczność, dzięki tym cechom materiał pięknie się układa, a jednocześnie nie jest podatny na odkształcenia i nie gniecie się,

  • właściwości hydrofobowe, materiał odpycha cząsteczki wody, co zapobiega zawilgoceniu tkaniny; po przepraniu materiał ten schnie o wiele szybciej niż inne tkaniny,

  • odporność na bród i pochłanianie przykrych zapachów, możliwe dzięki samoregulującym funkcjom czyszczącym,

  • ochrona przed zimnem i gorącem, dzięki luźnemu połączeniu kędzierzawe włókna wełny świetnie przechowują ciepło i powietrze, które wytwarza ludzkie ciało,

  • niezwykłe możliwości grzewcze – jak wykazują badania kaszmir jest osiem razy cieplejszy niż zwykła owcza wełna,

  • ogromna wytrzymałość – kaszmir jest trochę jak stylowy, zabytkowy mebel, patyna czasu jedynie pogłębia jego urodę; przy właściwej pielęgnacji jest to materiał prawie niezniszczalny.

Do czego służy wełna kaszmirowa ?

W modzie męskiej wełna kaszmirowa w szczególności stosowana jest do wyrabiania szalów oraz swetrów, stosuje się ją również przy produkcji marynarek i płaszczy. Kaszmiru używa się również do tworzenia różnego rodzaju dodatków takich jak poszetki, muchy, krawaty a nawet skarpetki. Ze względu na swoją delikatność i szlachetność materiał ten najlepiej prezentuje się w klasycznych zestawach w towarzystwie ubrań wysokiej jakości.

Szal z kaszmiru

Szal z kaszmiru. 

Czy warto kupować ?

Przedstawione powyżej właściwości wełny kaszmirowej z całą pewnością przemawiają za zakupem produktów z niej wykonanych. Zanim jednak popędzimy na zakupy warto zwrócić uwagę na kilka faktów. Po pierwsze produkty z dobrego, prawdziwego kaszmiru nigdy nie będą tanie. Świadczy o tym globalna produkcja tego surowca wynosząca w przybliżeniu 12 000 ton rocznie; dla porównania globalna produkcja zwykłej wełny szacowana jest na około 2 000 000 ton. Po drugie nie warto przepłacać za kaszmir drugiego gatunku, ostatnimi czasy produkowany głównie Chinach. Materiał ten pomimo, że jest niewątpliwie lepszy od zwykłej wełny nie jest wart ceny, której za niego żądają, co więcej można go z powodzeniem zastąpić tańszą wełną merynosową lub wielbłądzią mającą podobne właściwości. Po trzecie trzeba umieć rozpoznawać ten materiał i nie dać się nabrać na różne „okazje” , dzięki którym jedynie stracimy pieniądze. Jeżeli tylko jesteśmy w stanie pokonać te trzy przeszkody, to z całą pewnością jest to materiał wart swojej ceny. 

All comments